گویایی

همچنین شناخته شده با: منطق

برابر انگلیک (انگلیسی): logic

درآمد

«گویایی» ترازبانش[=ترجمه] پارسی واژه‌ی یونانی «لوگیکه» (λογική / logikē) و برابر با منطق در زبان تازی است. لوگیکه از ریشه‌ی «لوگوس» (λόγος) است و لوگوس به چِمار [=معنی] خِرَد [=عقل] نیز به کار رفته است. خرد ویژگی مردم[=انسان] و دَهِشی است که به او توانایی جداسازی[=تمیز] و داوری می‌دهد. واژه «لوگیکه» در بر دارنده و یگانگی‌بخش چِم‌های گفتار و خرد است و از این‌رو است که این دانش را باید سرآغاز هر شناخت مردم دانست.
logike
در دیدگاه نوین، گویایی درآمد و کانون دانش‌ها و شناخت مردم شمرده می‌شود؛ چرا که گویایی دانشی است که نهاده‌[=موضوع] آن درست اندیشیدن و سخن گفتن خردمندانه است. در رویکرد نو، گویایی سویه‌های انگارشی[=ریاضیاتی] و دیسه‌ای[=صوری] بیشتری به خود گرفته است.